نوشته:احمد صیام روؤفی

اِنَّ اللهَ یامُرُ بِاالعدلِ وَالاِحسانِ وَایتآئی ذِالقٌربی وَ ینها عَنِ الفَحشآ،ِ وَ المُنکَرِ وَ البَغی یعِظُکُم لَعَلَّکم تَذَکَّروُن(90) ترجمه:خدادستور می دهد به انصاف و نیکی و دهش به خویشاوندان و منع می کند از بی شرمی و کار نامعقول و سرکشی و به شما تفهیم می کند تا که شما یاد کنید. (آیه 90 سوره ی شریف نحل)

این آیه از جامع ترین آیات قرآنی است، که در آن تمامی تعالیم اسلامی در الفاظی چند جای داده شده اند، لذا از عهد مبارک سلف (گذشتگان) تا امروز رایج است که در آخر خطبه های جمعه و عیدین این آیه تلاوت می شود. و حضرت عبدالله بن مسعود می فرماید: جامع ترین آیهء قرآنی در سوره نحل است...

حضرت اکثم بن صیفی به وسیله ی این آیه مشرف به اسلام شد، امام ابن کثیر از کتاب «معرفة الصحابة» حافظ الحدیث ابویعلی این واقعه را با سند نقل نموده است که اکثم بن صیفی سردار قوم خود بود، وقتی که از ادّعای نبوّت آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) و اشاعهء اسلام خبر یافت خواست تا به خدمت آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) حاضر گردد، اما افراد قوم به او گفتند: که تو سردار ما هستی، رفتن خود شما مناسب نیست، اکثم گفت: خیلی خوب پس دو نفر از قبیله را انتخاب کنید، تا به آنجا رفته اوضاع را بررسی کرده مرا اطلاع دهند، هر دو به بارگاه نبودت حاضر شده، عرض کردند: ازطرف اکثم بن صیفی آمده ایم، و می خواهیم از شما دو چیز بپرسیم: و آن دو سؤال اکثم بن صیفی از قرار زیر است.

من انت و ما انت؟ تو که و چه هستی؟

آنحضرت (صلی الله علیه وسلم) فرمود: پاسخ سؤال اول این است که من محمد بن عبدالله هستم و پاسخ سؤال دوم این است که من بنده خدا و رسول او هستم، سپس آنحضرت (صلی الله علیه وسلم) آیه (90) سوره نحل را  تلاوت نمود: (ان الله یامرکم...) (الآیه) آن دو قاصد عرض کردند: این جملات را باز برای ما تکرار کن، آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) تلاوت آیه را ادامه داد تا که آن دو قاصد آن را از بر کردند.

قاصدان برگشته نزد اکثم صیفی رسیدند، و اظها داشتند: اول می خواستیم نسب آن جناب (صلی الله علیه وسلم) را در یابیم اما او به این مطلب چندان توجهی نکرد تنها به بردن نام پدر اکتفا نمود، ولی وقتی که ما از دیگران نسب او را تحقیق کردیم معلوم م شد که او از نسب عالی و خانواده ای شریف می باشد، سپس گفتند: آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) چند کلمه ای به ما یاد داده است که ما آنها را بیان می کنیم، چنان که آنها آیه را به پیش اکثم بن صیفی خواندند، اکثم گفت: از این معلوم می شود که او به مکارم اخلاق هدایت می کند، و از اخلاق رذیل و بد باز می دارد، و همه ی شما به زودی در دین او داخل شوید، تا که نسبت به دیگران پیش قدم باشید، تا پیرو قرار نگیرید. (ابن اثیر) (هرچند در تفسیر آیه مذکور واقعات دیگری هم ذکر شده است ولی ما به یکی آن اکتفا می کنیم)

خواننده عزیز! آیه ای که در اول مضمون نوشته شده همه آنرا در خطبه های نماز جمعه می شنویم؛ ولی شاید تا به حال متوجه نشده باشیم که چه پیام بزرگی در آن نهفته است، که سبب ایمان قومی می شود. سبحان الله گذشتگان چقدر مبارک بودند که با شنیدن یک آیه ای از قرآن دین و مسلک آبا و اجداد خود را (که خیلی مشکل است) رها می کردند. ولی متأ سفانه مسلمانان امروز این قدر همت ندارند که بخاطر خدا عادات رذیله خود را رها کنند... امروزه مسلمانان تمام قرآن را تلاوت می کنند ولی هیچ تغیری در رفتار و کردار بد آنها نمی کند چقدر تفاوت است. باز بسیاری از مردم می نشینند در باره صحابه (رضوان الله علیم اجمعین) قضاوت می کنند... خداوند (ج) توفیق عمل به قرآن را به تک تک شما عزیزان عنایت فرماید از حوصله مندی تان جهان سپاس بنده را از دعای خیر تان  فراموش نکنید.